وبلاگ
افزایش محصول و کیفیت حبه‌ها با هنر هرس انگور
هرس کردن انگور یکی از مهم‌ترین و در عین حال چالش‌برانگیزترین عملیات باغبانی است که تأثیر مستقیمی بر سلامت تاک، میزان باردهی و کیفیت حبه‌ها دارد. با هرس صحیح، می‌توانید رشد تاک را کنترل کرده، تهویه مناسب را فراهم آورده و گیاه را برای تولید میوه با کیفیت بالا تحریک کنید. بدون هرس منظم، انگور به سرعت رشد کرده و به توده‌ای بی‌شکل از شاخ و برگ تبدیل می‌شود که باردهی کمی خواهد داشت.
چرا هرس انگور اینقدر مهم است؟
- افزایش باردهی: با هرس، شاخه‌های قدیمی و غیربارور حذف می‌شوند و انرژی گیاه صرف تولید شاخه‌های جوان و پربار می‌شود.
- بهبود کیفیت میوه: هرس باعث می‌شود که نور خورشید به طور یکنواخت به خوشه‌ها برسد، در نتیجه قند و رنگ میوه بهبود می‌یابد.
- کنترل رشد و شکل‌دهی: هرس به شما امکان می‌دهد تا تاک را به شکلی دلخواه (مانند داربستی یا کورپه) تربیت کنید و از رشد بی‌رویه آن جلوگیری کنید.
- پیشگیری از بیماری‌ها و آفات: با حذف شاخه‌های مرده یا بیمار و بهبود تهویه در اطراف گیاه، احتمال بروز بیماری‌های قارچی و حملات آفات کاهش می‌یابد.
- جوان‌سازی تاک: هرس منظم به جوان‌سازی تاک کمک می‌کند و عمر مفید آن را افزایش می‌دهد.
انواع هرس انگور
به طور کلی، هرس انگور به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:
- هرس زمستانه (خشک): این هرس در فصل خواب گیاه (زمستان) و پس از ریزش برگ‌ها انجام می‌شود. هدف اصلی آن حذف شاخه‌های اضافی، فرم‌دهی به تاک و آماده‌سازی آن برای باردهی در فصل بعدی است. در این نوع هرس، بیشتر شاخه‌های یک‌ساله که میوه می‌دهند (شاخه‌های بارور) حفظ و شاخه‌های قدیمی‌تر و نازا حذف می‌شوند. نوع هرس زمستانه (کوتاه، بلند یا مختلط) به رقم انگور و سیستم تربیت آن بستگی دارد.
- هرس تابستانه (سبز): این هرس در طول فصل رشد (بهار و تابستان) انجام می‌شود و شامل عملیاتی مانند حذف برگ‌های اضافی اطراف خوشه‌ها (برگ‌چینی)، حذف پاجوش‌ها و نرک‌ها (شاخه‌های فرعی بدون میوه) و سربرداری شاخه‌های بلند است. هدف از هرس تابستانه، بهبود تهویه، افزایش نفوذ نور به خوشه‌ها و هدایت انرژی گیاه به سمت رشد میوه است.
نکات کلیدی برای هرس صحیح انگور
- ابزار مناسب: همیشه از ابزار هرس تیز و تمیز استفاده کنید. قیچی باغبانی، اره هرس و قیچی سرشاخه زن از ابزارهای ضروری هستند. ضدعفونی کردن ابزار قبل و بعد از هرس، به جلوگیری از انتقال بیماری‌ها کمک می‌کند.
- شناخت شاخه‌ها: برای هرس موفق، باید تفاوت بین شاخه‌های یک‌ساله (بارور) و شاخه‌های مسن‌تر (نازا) را بدانید. شاخه‌های یک‌ساله معمولاً قهوه‌ای روشن‌تر هستند و جوانه‌های مشخصی دارند.
- انتخاب جوانه‌های بارور: در هرس زمستانه، جوانه‌های بارور را شناسایی کنید. این جوانه‌ها معمولاً در نزدیکی پایه شاخه قرار دارند.
- حذف شاخه‌های بیمار و خشک: هم در هرس زمستانه و هم در هرس تابستانه، شاخه‌های خشک، آسیب‌دیده یا بیمار را فوراً حذف کنید.
- تهویه و نور: همواره به گونه‌ای هرس کنید که تهویه هوا در اطراف تاک مناسب باشد و نور خورشید به راحتی به تمام قسمت‌ها، به خصوص خوشه‌ها، برسد.
- سیستم تربیت: نوع هرس باید با سیستم تربیت (مثلاً کوردون، گویو، پاگودا و…) که برای تاکستان خود انتخاب کرده‌اید، همخوانی داشته باشد.
هرس انگور یک هنر است که با تجربه و مشاهده بهبود می‌یابد. در سال‌های اول ممکن است نگران باشید، اما با تمرین و رعایت اصول، به یک هرس‌کار ماهر تبدیل خواهید شد و از نتایج آن در باغ خود لذت خواهید برد. اگر در مورد زمان دقیق هرس در منطقه خود یا نوع هرس مناسب برای رقم خاص انگورتان سوالی دارید، می‌توانید از کارشناسان آوا کشت کمک بگیرید.