وبلاگ
برداشت و نگهداری انگور، از تاکستان تا سفره شما
لحظه برداشت انگور، اوج تلاش و مراقبت‌های یک باغدار است. اما موفقیت تنها به برداشت خوشه‌های پربار محدود نمی‌شود؛ نحوه صحیح برداشت و نگهداری پس از آن نیز به همان اندازه اهمیت دارد تا بتوانید از میوه‌های تازه و باکیفیت خود برای مدت طولانی‌تری لذت ببرید. در این مقاله، به نکات کلیدی برای برداشت انگور در زمان مناسب و روش‌های نگهداری صحیح آن می‌پردازیم.
۱. زمان مناسب برداشت انگور: تشخیص بلوغ
تعیین زمان دقیق برداشت انگور، برای رسیدن به بهترین کیفیت و طعم، حیاتی است. انگور برخلاف برخی میوه‌ها، پس از چیده شدن دیگر به شیرینی خود اضافه نمی‌کند. بنابراین، باید در زمانی برداشت شود که به بلوغ کامل رسیده باشد. چندین نشانه به شما کمک می‌کند تا این زمان را تشخیص دهید:
- طعم و شیرینی: مهم‌ترین معیار، مزه کردن حبه‌هاست. انگور باید به شیرینی و طعم دلخواه رسیده باشد. می‌توانید از یک رفراکتومتر (بریکس‌متر) برای اندازه‌گیری میزان قند (بریکس) استفاده کنید.
- رنگ حبه‌ها: حبه‌ها باید به رنگ نهایی و مشخصه رقم خود رسیده باشند. انگورهای سبز باید کاملاً سبز روشن باشند و انگورهای قرمز و سیاه، رنگ تیره‌تری به خود گرفته باشند.
- بافت حبه‌ها: حبه‌ها باید نرم و آبدار باشند، اما هنوز قوام خود را حفظ کرده باشند. سفت بودن زیاد نشان‌دهنده نرسیدن و چروکیدگی نشان‌دهنده بیش از حد رسیدگی است.
- سهولت جدا شدن از خوشه: حبه‌های رسیده با فشار ملایم از خوشه جدا می‌شوند.
- قهوه‌ای شدن چوب خوشه (دم خوشه): در بسیاری از ارقام، قهوه‌ای شدن قسمت چوبی اتصال خوشه به شاخه (دم خوشه) نشانه رسیدگی است.
به یاد داشته باشید که زمان برداشت بسته به رقم انگور، شرایط آب و هوایی منطقه و هدف نهایی (مصرف تازه، کشمش، آبمیوه و غیره) متفاوت است.
۲. روش برداشت برای جلوگیری از آسیب به خوشه
برداشت صحیح، علاوه بر حفظ کیفیت میوه، از آسیب به تاک و خوشه‌های باقی‌مانده نیز جلوگیری می‌کند.
- ابزار مناسب: از یک قیچی تیز و تمیز باغبانی یا چاقوی کوچک برای چیدن خوشه‌ها استفاده کنید. هرگز خوشه‌ها را با دست نکشید، زیرا این کار به ساقه خوشه و حتی شاخه تاک آسیب می‌رساند.
- چیدن با ساقه: خوشه را از بالای ساقه اصلی متصل به شاخه قطع کنید. تلاش کنید قسمتی از ساقه خوشه (دم خوشه) نیز همراه آن باقی بماند تا نگهداری آن آسان‌تر و ماندگاری‌اش بیشتر شود.
- احتیاط در لمس حبه‌ها: تا حد امکان، حبه‌ها را مستقیماً لمس نکنید. یک لایه مومی طبیعی به نام “پروین” روی سطح حبه‌ها وجود دارد که به حفظ رطوبت و جلوگیری از فساد کمک می‌کند. لمس بیش از حد می‌تواند این لایه محافظ را از بین ببرد.
- قرار دادن ملایم: خوشه‌های چیده شده را به آرامی در سبدهای کم‌عمق یا ظروف مخصوص قرار دهید تا از له شدن و آسیب دیدن آن‌ها جلوگیری شود. از پر کردن بیش از حد ظروف خودداری کنید.
- زمان برداشت: بهترین زمان برداشت، ساعات خنک صبح است. در این زمان، دمای میوه پایین‌تر است که به حفظ کیفیت و جلوگیری از گرم شدن سریع پس از برداشت کمک می‌کند.
۳. نحوه نگهداری انگور پس از برداشت
برای افزایش ماندگاری انگور پس از برداشت، رعایت نکات زیر ضروری است:
- خنک‌سازی سریع: پس از برداشت، انگورها را در اسرع وقت به مکانی خنک و سایه‌دار منتقل کنید. اگر امکان دارد، آن‌ها را در یخچال یا سردخانه قرار دهید تا دمایشان به سرعت کاهش یابد.
- عدم شستشو قبل از نگهداری: انگورها را قبل از نگهداری نشویید. شستشو لایه پروین را از بین برده و رطوبت اضافی باعث فساد سریع‌تر می‌شود. آن‌ها را درست قبل از مصرف بشویید.
- بسته‌بندی مناسب: خوشه‌ها را در بسته‌بندی‌هایی که اجازه تبادل هوا را می‌دهند (مانند ظروف مشبک یا کیسه‌های کاغذی با سوراخ) قرار دهید. از بسته‌بندی در کیسه‌های پلاستیکی دربسته که باعث تجمع رطوبت می‌شود، خودداری کنید.
- دمای مناسب نگهداری: بهترین دما برای نگهداری طولانی‌مدت انگور (به خصوص ارقام مناسب نگهداری)، نزدیک به ۰ درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی ۹۰-۹۵ درصد است. در منزل، می‌توانید آن‌ها را در کشوی مخصوص میوه یخچال نگهداری کنید.
- بازبینی منظم: به طور منظم خوشه‌ها را بررسی کنید و هر حبه خراب، له شده یا کپک‌زده را جدا کنید تا از سرایت به بقیه خوشه‌ها جلوگیری شود.
- مصرف بهینه: انگورهای مصرفی را به تدریج از یخچال خارج کرده و بشویید.
با رعایت این نکات ساده اما مهم، می‌توانید از زحمات خود در طول فصل رشد نهایت استفاده را ببرید و از طعم شیرین و تازه انگورهای باغ خود برای مدت زمان طولانی‌تری لذت ببرید. اگر سوالی در مورد نگهداری ارقام خاص انگور یا شرایط محیطی مناسب دارید، می‌توانید از کارشناسان آوا کشت مشاوره بگیرید.